Uniunea Democrata Tatara continua demersurile
Alegerile vor avea loc cu deputati "castigatori" inainte de ziua "decisiva"
(este valabil doar pentru minoritatile nationale: 18 la numar)
Dar daca tot sunt bani de campanie,...hai sa "cheltuim"
Hai sa ne prefacem ca.....candidam
Impotriva cui candidati domnilor? Sau este posibil sa alergi singur si sa iesi pe locul doi?
Democratia din Romania in toata splendoarea sa
Conjectural laws(Engleza)
Zeul ceresc- fragment- Mircea Eliade
‘Un Dumnezeu în cer, iar Hanul pe pământ. Sigiliul Stăpânului lumii
Many sources give conjecture as to the actual laws of the Yassa. Much of the Yassa was so influential that other cultures appropriated and adapted them, or reworked them for ends of negative propaganda. (For instance, the number of offenses for which the death penalty was given was famous among contemporaries of the Yassa.) However, as an example, here given is a list of possible laws, from a foreign source (quoted from Harold Lamb's Genghis Khan: The Emperor of All Men, Garden City Publishing, 1927). The examples of the laws were translated by François Pétis de la Croix who was unable to come upon a complete list of the laws. He found these rulings from various sources such as Persian chroniclers, Fras Rubruquis, and Giovanni da Pian del Carpine:
1. "It is ordered to believe that there is only one God, creator of heaven and earth, who alone gives life and death, riches and poverty as pleases Him-and who has over everything an absolute power
2. Leaders of a religion, preachers, monks, persons who are dedicated to religious practice, the criers of mosques, physicians and those who bathe the bodies of the dead are to be freed from public charges.
3. It is forbidden under penalty of death that any one, whoever he be, shall be proclaimed emperor unless he has been elected previously by the princes, khans, officers, and other Mongol nobles in a general council.
4. It is forbidden chieftains of nations and clans subject to the Mongols to hold honorary tiles.
5. Forbidden to ever make peace with a monarch, a prince or a people who have not submitted.
6. The ruling that divides men of the army into tens, hundreds, thousands, and ten thousands is to be maintained. This arrangement serves to raise an army in a short time, and to form the units of commands.
7. The moment a campaign begins, each soldier must receive his arms from the hand of the officer who has them in charge. The soldier must keep them in good order, and have them inspected by his officer before a battle.
8. Forbidden, under death penalty, to pillage the enemy before the general commanding gives permission; but after this permission is given the soldier must have the same opportunity as the officer, and must be allowed to keep what he has carried off, provided he has paid his share to the receiver for the emperor.
9. To keep the men of the army exercised, a great hunt shall be held every winter. On this account, it is forbidden any man of the empire to kill from the month of March to October, deer, bucks, roe-bucks, hares, wild ass and some birds.
10. Forbidden, to cut the throats of animals slain for food; they must be bound, the chest opened and the heart pulled out by the hand of the hunter.
11. It is permitted to eat the blood and entrails of animals-though this was forbidden before now.
12. (A list of privileges and immunities assured the chieftains and officers of the new empire.)
13. Every man who does not go to war must work for the empire, without reward, for a certain time.
14. Men guilty of the theft of a horse or steer or a thing of equal value will be punished by death and their bodies cut into two parts. For lesser thefts the punishment shall be, according to the value of the thing stolen, a number of blows of a staff-seven, seventeen, twenty-seven, up to seven hundred. But this bodily punishment may be avoided by paying nine times the worth of the thing stolen.
15. No subject of the empire may take a Mongol for servant or slave. Every man, except in rare cases, must join the army.
16. To prevent the flight of alien slaves, it is forbidden to give them asylum, food or clothing, under pain of death. Any man who meets an escaped slave and does not bring him back to his master will be punished in the same manner.
17. The law of marriage orders that every man shall purchase his wife, and that marriage between the first and second degrees of kinship is forbidden. A man may marry two sisters, or have several concubines. The women should attend to the care of property, buying and selling at their pleasure. Men should occupy themselves only with hunting and war. Children born of slaves are legitimate as the children of wives. The offspring of the first woman shall be honored above other children and shall inherit everything.
18. Adultery is to be punished by death, and those guilty of it may be slain out of hand.
19. If two families wish to be united by marriage and have only young children, the marriage of these children is allowed, if one be a boy and the other a girl. If the children are dead, the marriage contract may still be drawn up.
20. It is forbidden to bathe or wash garments in running water during thunder.
21. Spies, false witnesses, all men given to infamous vices, and sorcerers are condemned to death.
22. Officers and chieftains who fail in their duty, or do not come at the summons of the Khan are to be slain, especially in remote districts. If their offense be less grave, they must come in person before the Khan."
[edit] Present Day Influence
The word "custom" is called "Yoso" (Ёс) in modern Mongolian language which is equivalent to "yassa".
In the modern Turkish language (as used presently in Turkey), the word "Law" is called "Yasa", and the adjective "Legal" is called "Yasal". This is in contrast to the Arabic word "Hukuk" used for "Law" in the Ottoman Empire.
Originea Tatarilor
Tatar
Zeul ceresc al popoarelor eurasiatice
Pe continentul eurasiatic (şi nu numai pe acesta) Eliade a descoperit “cvasiuniversalitatea credinţei într-o Fiinţă divină cerească, creatoare a universului şi garantă a fecundităţii pământului (graţie ploilor pe care le dă)” (16); diversele popoare ale continentului şi-au reprezentat această Fiinţă divină ca pe un Zeu omniscient, care, după ce a instaurat legile morale şi ritule, asigură justiţia şi îi pedepseşte pe răufăcători.
În Traité d’histoire des religions Eliade trece în revistă câteva reprezentări ale acestei divinităţi uranice, începând cu religiile popoarelor artice, siberiene şi centroasiatice. Creator al pământului şi al oamenilor, garant al ordinii universale, al regularităţii ciclurilor cosmice şi al echilibrului societăţilor umane, Zeul ceresc adorat de populaţiile uralice şi altaice capătă caracterele unui Stăpân al lumii suprem şi chibzuit. “În general, se poate spune că zeul ceresc suprem al turco-mongolilor şi al ugricilor îşi păstrează mai bine decât aceia ai altor neamuri caracteristicile primordiale. El nu cunoaşte hierogamia şi nu se transformă în zeu al furtunii şi al tunetului (…) Se bucură de un cult adevărat, deşi nu este reprezentat prin imagini” (17).
Numele care îi este dat de turci şi de mongoli, Tängri (“Cer”, “Zeu”), pe de o parte aminteşte de sumerianul dingir (“luminos”, “zeu”), iar pe de alta trimite la sensul chinezului T’ien (“cer”, “zeu al cerului”); dar dezvăluie şi o strânsă legătură între concepţia prototurcă şi cea indoeuropeană. “Este sigur – scrie Eliade – că: 1) Zeul ceresc aparţine celor mai vechi straturi prototurce; 2) asemănările cu zeul ceresc protoeuropean sunt destul de evidente; şi 3) în general, structura religiozităţii indoeuropenilor se apropie mai mult de religia prototurcilor decât de religia oricărui alt popor paleooriental sau mediteranean” (18). În orice caz, sensul uranic al turco-mongolului Tängri şi al chinezului T’ien este exprimat de sanscritul Varuna şi de grecul Ouranòs. La fel de uranic este caracterul fundamental al conceperii Divinităţii care a caracterizat vechiul Iran, fapt pentru care Ahura Mazda este “o figură care corespunde lui Varuna” (19).
În ce-i priveşte pe greci, “Ouranos a dispărut din cult înainte de timpurile istorice şi a fost înlocuit de Zeus, care arată cu claritate în nume esenţa cerească” (20); iar figura grecească a lui Zeus este identificabilă cu aceea latină a lui Jupiter, a cărui natură uranică se dezvăluie în faptul că, “la fel ca toţi zeii cereşti, Jupiter pedepsea cu fulgerul” (21) şi era adorat pe vârfurile munţilor, adică în locurile cele mai apropiate de cer.
Forme particulare ale Zeului ceresc sunt şi Taranis (la celţi), Perkunas (la baltici) şi Perun (la protoslavi). În aria germanică, în fine, figuri uranice sunt Odhin (Wodan) şi Thor (Donar). Şi aici Eliade insistă asupra unei asemănări care pune lumea germanică în legătură cu cea siberiană şi centroasiatică. “Un filon bogat în noutăţi, chiar dacă discutabile, pe care Eliade îl urmează ca un mare specialist, este acela al analogiilor între practicile magice ale şamanilor asiatici şi acelea ale magilor nord-europeni, care se transformă de bună voie în lupi pentru a alunga, în calitate de ‘câini ai Domnului’, spiritele rele şi a combate vrăjitorii” (22).
Eliade notează că ideea imperială a chinezilor şi a mongolilor se leagă în mod direct de monoteismul uranic. “În scrisoarea pe care Mangu-Han a trimis-o regelui Franţei prin intermediul lui Ruysbroeck, – scrie Eliade – se întâlneşte cea mai înaltă profesiune de credinţă a neamului mongol: ‘Aceasta este ordinea Dumnezeului etern: în cer există un singur Dumnezeu etern, iar pe pământ va exista un singur stăpân, Genghis-Han, Fiul lui Dumnezeu!’ Iar sigiliul lui Genghis-Han purta această iscripţie: ‘Un Dumnezeu în cer, iar Hanul pe pământ. Sigiliul Stăpânului lumii’” (23)
TATAR ADI ve ANLAMI
Tatar adı, çeşitli kaynaklarda farklı anlamlarda kullanılmıştır. "A. A. Suharev "Dağ kişisi"[1] Eremeev "Tat-ar"[2] Çin yıllıkları "Barbar-Vahşi"[3] Ermeni el yazmalarında "Okçu halk"[4] Kazamzin "Put (Ongun)"[5] Kaşgarlı "Tat-Yabancı", Belozerskaya "Tipter-Defter"[6] P. Karpini " Su Moğolu"[7] anlamında açıklamışlardır. Bu anlamların dışında Tatar adı ve anlamı ile ilgili birçok nazariye vardır.
İlim aleminin "Tatar" adını duyması, Moğolların, Rus topraklarını işgalleriyle belirginleşmiştir. Aslında Tatar adı Avrupa'da Cengiz Han'dan çok önce, Çin'deki Hıtay (Liao) sülalesi (907-1119) döneminden beri bilinmektedir. 1224 yılında, Avrupa üzerine yönelen yağma akınları ve katliamlar, halk üzerinde şok etkisi meydana getirmiştir. Şiddetli saldırılardan kaçan halk Moğollarla, Tatarları birbirinden ayıramadıkları ya da Moğollar öncü birlik olarak Tatarları gönderdikleri için Moğolları "Tatar" adıyla tesmiye etmişlerdir. Moğollarda yabancı kavimleri önden öncü birlik olarak gönderme hareketi Cengiz Han'ın bir stratejisiydi. Önden gönderilen öncü birliklerle muhtemel bir direnç tehlikesi kontrol edilir ve asıl saldırı daha sonra yapılırdı. Aynı zamanda Moğol ordusunda yer alan yabancı uyruklu askerlerin sadakati kontrol edilir ve Moğol ordusu asıl birliklerini muhafaza edebilirdi.
Zaten Moğol boylarındaki asker sayısı sınırlı idi Moğol ordusunu Uygur, Tatar, Türkmen, kökenli yabancı kavimler oluştururdu. Bundan dolayı, Cengiz Han hiçbir zaman için Moğol birliklerini önemli mücadeleler dışında ileri sürerek yıpratmamış, stratejik esirgeme planına daima önem vermiştir. Bu tarihten sonra Tatar adı, Moğol ordusunda bulunan bütün milletler için kullanılmaya başlanmıştır.[8]
Tatar ve Moğol tarihi üzerine araştırma yapan Çinli, Rus, Macar, Japon ve birçok Avrupalı araştırmacı, bu hataya düşerek Moğolları Tatar diye adlandırmışlardır.
TATARLARIN YERLEŞİM BÖLGELERİ ve KÜLTÜREL ÖZELLİKLERİ
Tatarlar bugünkü Moğolistan topraklarında Buir (Buyır)- Nur, Kulun-Nur (Nor) gölleri civarında yaşıyorlardı. Başka bir Çin yazmasında, Mançur'yanın garbında yaşayan Proto-Moğol, Mo-ho kabilelerinden asil bir soy olarak görülürler. "Li-Deyuy adlı Çinli 842 yılında Urmuz adlı Uygur'a yazdığı mektupta Tatarlardan bahsetmiştir. Ayrıca, 981 yılında Vang Yen t'e adlı elçinin Çin İmparatoruna takdim ettiği raporda da "Tatan" adlı kabileler zikredilmiştir".[9]
Yine başka bir kaynakta "VI-VIII. asırlarda doğu, kuzey ve uzak Asya topraklarında yaşayan Türk Kağanlıklarının halkı arasında Tatar isimli kabileler...".[10] den bahsedilmektedir. Göktürk ve Uygur kitabelerinde "Otuz-Tatar" olarak geçen Tatar grubu, Türk boylarına dahil edilmemişlerdir. Çin kaynakları da ittifakla Tatarları, Moğollarla akraba olarak zikreder. B. Ögel'e göre "Otuz-Tatarların", Moğolistan'da yaşayan Tatarlarla aynı olmaları büyük bir ihtimal dahilindedir. Fakat Uygur kitabelerinde de görüldüğü gibi Uygur kabilelerinin içinde yaşayan "Dokuz - Tatarların" Türk olmaları da mümkündür.
Kaşgarlı'da ve Hududü’l Alem'de Tatarların Türkçe bilmelerine rağmen Türk boylarından olmadıkları kendilerine has dillerinin olduğu belirtilmiştir. Moğol tarihi araştırmacıları, Tatarlar arasında Türk boylarının varlığını kabul etmektedirler".[11]
Z. V. Togan'a göre Tatar sözü, Moğol kabilelerinin ismi idi. Tatar ismiyle umum kabileler adlandırılmıştı.[12] "Tatarlar kendi aralarında üç gruba ayrılır: Ak Tatarlar (Pai-Ta), Kara Tatarlar (Hei-Ta), Kırgıy (Şen-Ta) iptidaî ve vahşi Tatarlar".[13] Tatarların bu üç grubu da içtimaî ve askerî yaşayış olarak büyük farklılık arzederler. Ak Tatarlar, güzel kıyafetli, medeni ve ana babalarına karşı hürmetlidirler. Ayrıca, Ak Tatarlar uzun yıllar Uygur Türkleri ile iç içe yaşamış ve Uygurların sürülerinin güdülmesi görevini ifa etmişlerdir. Gelenekleri yönüylede Türk adetlerine benzerlikleri vardır.
Kara Tatarlarsa, Cengiz Han'ın ataları olup, Onan ve Kerülen ırmakları havzasında çok iptidaî bir hayat yaşıyorlardı. Çin kaynaklarında da Moğolları, Kara Tatar adı ile Türklerden ayırma, bir adet halinde idi. Kara Tatarların yani Cengiz ahfadının içtimaî hayatları iptidaî törelere sahipti. Kara Tatarlar kayıtlarda, kırmızı yüzlü, büyük yanaklı (elmacık kemikleri çıkık) gözlerinin üstünde kirpikleri yok, sakalları çok seyrek ve dış kıyafetleri çirkin olarak tasvir edilmiştir. Kırgıy (iptidaî) Tatarlarsa, Kara Tatarlardan daha ilkel üretim tarzlarına sahiptiler, toplayıcılık ve avcılıkla maişetini temin eden bir grup olarak açıklanmıştır.
Tatarlar, Moğolistan coğrafyasında soğuk iklim şartları gereği, göçebe (nomad) bir hayat tarzı benimseyerek avcılık, hayvancılık ve sınırlı tarımla uğraşmışlardır. At ve çok sayıda koyun besleyen Tatarlar, bozkırların sonsuz genişliğinde, bağımsız olarak hareket eden boylardan biraraya gelmişlerdi. Bu boylar birbirleri üzerine yağma akınları düzenliyor ve siyasî bir birlik oluşturarak biraraya gelemiyorlardı. İçtimaî hayatlarında onları Türklerden ayıran başka bir özellikte kadınların toplumdaki aktivitesi olmuştur.
Anaerkil yapı, Moğollarla benzer özellik göstermesi hasebiyle, Tatarları diğer Asya kökenli konar-göçer patriarchate (ataerkil) kavimlerden ayırmaktadır.
TATARLARIN MENŞEÎ MESELESİ
Moğollar, siyasî birlik şuuruna ulaşıp büyük teşekküller oluşturana kadar Tatarlar, Moğollar üzerinde askerî güç olarak büyük tesir icra etmişlerdir. Hatta "Çin kaynaklarında 958 senesinde "Tatar Devleti" (Ta-tan-kuo)'nden bahsedilmektedir.[14] Moğollar, siyasî birlik şuuru ile "millet" olma bilincine ulaşınca, Tatarlarla şiddetli mücadelelere başlamışlardır.[15]
Birçok araştırmacı Tatarları, Moğol boyları içine dahil etmişse de ilmî yönden bu iddia kesinlik kazanmamıştır.[16] Hatta Tatarlar, 1164 yılında Çinli askerler ile beraber Buir-Nur civarında Moğolları yenmişlerdir. Tatarların, Moğolları yenilgiye uğratmaları ve akabinde Cengiz Han'ın babasını öldürmeleri bütün şiddetin üzerlerine yönelmesine sebebiyet vermiştir. Bunun üzerine Cengiz Han "Moğolların düşmanı olan Tatarların kadınlarını ve çocuklarını katlettirmiş "Nerede Tatar bulursanız kesin" diye emir vermiştir".[17] Cengiz Han uzun yıllar babasının intikamını alma düşüncesiyle hareket etmiş ve güçlenince Tatarları, Moğolistan toprakları için de tamamen kılıçtan geçirmiştir.
Bu katliam, 1202 (Dalan Nemürges) 1204 ve 1206 yıllarında üç kez tekrarlanmış Tatar (Ta-ta, Da-da) adı bir daha kaynaklarda görülmemiştir. Moğollardan üst üste üç kez öldürücü darbe yiyen Tatarlar, batıya yönelmeye başlamışlardı. 1202 yılından çok önceleri "... Kara Arabalı (Hi-eh e tzu) kabileleri ile Tatarlar, Uygurların sol vezirinin himayesi altına girmişlerdi ... 840'da Uygur Devleti büyük bir mağlubiyet ve katliam sonunda yıkılınca Kara Arabalı kabileler ile Tatarlarda parçalanıp etrafa dağılmışlardır...".[18] 840 darbesinde sonra Türk boyları ile iç içe yaşayan Tatarlar, batıya İdil, Ural, Kama ve Macar ülkesine yerleşmişlerdi.
Hun, Göktürk, Sabir (Suvar), Avar, Hazar, Bulgar, Kıpçak ve Peçenek boylarının göçü sırasında Tatarlarla beraber birçok kavim Avrupa'ya doğru sürüklenmiştir. Bu kavimler arasında, Juan-Juan, Hsien-pi, Kırgız, Wusun, Yüe-çi kökenli birçok kavim vardı. Şiddetli dalgalar halinde gelen göçler, Avrupa'da yaşayan milletleri yerle bir etmiş, vuruş gücü birçok milletin etnik olarak karışmasına sebebiyet vermiştir. Tatarların yoğunluğu belirgin olarak Bulgar devleti döneminde görülür. Bulgarlarsa, Hun, Sabir, Göktürk, Avar ve Hazar devletlerinden arta kalan nüvelerin devamı durumundadır. Her ne kadar Tatar adı ön plana çıkmamışsa da Tatarların İdil (Orta İdil), Ural ve Kama nehirleri bölgesinde askerî ve siyasî bir güç oluşturdukları görülür.
Ayrıca, birçok araştırmacı, Tatarları, Bulgarlara dahil ederek, dil ve kültür yönünden benzerliklerini açıklamıştır.[19] Tatarların ünlü tarihçilerinden olan Şehabeddin Mercanî ve Hadi Atlasî, Tatarların, Bulgarlara dahil olduklarını açıklamış, dolayısıyla kendilerini Türk olarak kabul etmişlerdir.[20]
Bulgar ve Kıpçak dilinin, dilciler tarafından Tatar diliyle büyük benzerlik gösterdiği ve Tatar dilinin bu dil grubunun tabii bir diyalektiği olduğu araştırmalar sonucu ortaya konmuştur.[21] Arkeologların araştırmaları da "Suvar ve Bulgar halkına has olan antropolojik özelliklerin Tatarlarla aynı olduğunu göstermiştir.[22] Sabir, Avar, Hazar, Bulgar, Kıpçak ve Peçenek devletleri arasında Tatarlar, Türk boyları ile karışarak kaynaşıp batıya sürüklenmişlerdir. Tatarlar daha sonra Moğol işgallerinin zorlayıcı etkisiyle, Avrupa sınırlarına ulaşınca, Deşt-i Kıpçak illerinde yerleşmişlerdir. Altın Ordu Devleti kurulup bu bölgeleri ele geçirince Türk ve Tatar boyları bu devletin sınırları içerisine dahil olmuşlardır.[23]
Altın Ordu Devleti’ni oluşturan üst idarî ve askerî tabaka Moğollar’dan oluşmuştur. Fakat, idare edilen kitle, yoğunluk itibariyle Bulgar, Oğuz, Hazar, Kıpçak, Başkırt, Macar ve Çuvaş kökenli Türkler’den meydana gelmiştir. L. Gumilev, N. Veselovskiy, M. Sefergaliyev, N. Karamzin, V. Tatitşçyev gibi araştırmacılar Altın Ordu'nun hakimiyeti altında bulunan boyların büyük çoğunluğunun Türk boylarının nüfus kesafeti ile oluştuğu fikrinde mütabıktırlar.[24]
Tatarlar asırlarca Türk boyları ve devletleri içinde kalarak evlenmeler ve kültürel etkileşim yoluyla Türkleşmişlerdir. Bu Türkleşme sürecinde İslâm dininde etkisi büyük olmuş Tatarları Slav ve Fin-Ogur kavimlerinden kültürel olarak ayırmıştır.
Aynı zamanda İdil, Ural ve Kama nehirleri bölgesi kavimler kapısının geçiş bölgesi olması hasebiyle adeta bir kavimler mezarlığıdır. İlmî olarak hiçbir milletin ariliği antropolojik yönden söz konusu olamayacağına göre işte bu seyir içinde Tatarlarında zamanla Türkleşmiş Asya kökenli boylardan oluştuğu söylenebilir. Tatarlar, İslâm dininin etkisiyle eski dinî inançlarını terketmiş ve bu bölgedeki kavimler içerisinde yoğrulmuşlardır. Asırlarca bu kültür yumağı içerisinde Türklüğü iyice perçinlenen Tatarlar etnik olarak ve dil yönünden hiçbir kayba uğramadan varlıklarını günümüze kadar korumuşlardır.
Tabiî olarak bu Türkleşme, bütün Asya kıtasına yayılan Tatarları içine almamaktadır. Türkleşme alanı Bulgarlar ve diğer Türk devletlerinin odak merkezi olan İdil, Ural ve Kama nehirleri bölgesi Tatarları için sözkonusudur. Tatarlar arasında diğer bölgelerde Hristiyanlaşmış Kreşin, Finlandiya, Sibir Tatarları gibi grupların yanı sıra şamanist Başkırt Tatarları da vardır. Asya'nın her yerinde Tatarları görmek ve bir Tatar birliğine rastlamak mümkündür.
Orta İdil, Ural, Kazan, Kırım, Sibir, Tuna, Tümen, İşim, Yalutor, İrtiş, Tobol, Tara, Buhara, Çat, Arinsk, Baraba, Tomsk, Penza, Kosturma, Sarıtav, Astrahan, Samarra, Ufa, Çubuksarı, Ryazan, Moskova, Stavropol, Nijgorod, Litva, Belorusya, Polşa, Fin, Mari, Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan, Japonya, Çin, Türkiye, A.B.D., Bulgaristan, Romanya, Yugoslavya, Balkan ülkeleri ve daha sayamayacağımız yüzlerce şehir ve ülke, Tatarların yerleşim bölgeleridir.
"1989 yılı sayım sonuçlarına göre (verilen rakamların Rus nüfus politikası gereği az olarak gösterilmiş olması muhtemeldir) S.S.C.B'de 6645588, Ukrayna'da 86789, Özbekistan'da 447678, Kazakistan'da 327871, Tacikistan'da 72168, Kırgızistan'da 70068, Türkmenistan'da 39243, Azerbaycan'da 28019, Belorusya'da 12352, Dış ülkelerde 50.000, Doğu Avrupa'da 30.000, Bulgaristan'da 6.000, Romanya'da 21.000, Polonya'da 1000, Finlandiya'da 1000, Asya şehirlerinde 20.000 Türkiye'de 10.000 Tatar yaşamaktadır".[25] Bugünkü nüfus, düşük doğum oranı (% 0.74) göz önünde tutularak 7.000.000 olarak tahmin edilmektedir.
Çin'de, Japonya'da, Avusturalya'da ve Amerika'da yaşayan Tatar sayısı ise tam olarak bilinememektedir. Tatarları tarihî seyir içinde güçlü kılan aralarındaki bağlılık ve teşkilatçılık yetenekleri olmuştur. Aynı zamanda askerî üstünlükleri tarihte kendilerine var olma hakkı tanımıştır. Bugün bile Tatarlar arasında aynı güçle devam eden teşkilatçılık ve askerlik yeteneğini görmek mümkündür. Fakat bu varoluş mücadelesi Tatarlara pahalıya mal olmuş asırlarca süren savaşlarda Tatarlar arasındaki erkek nüfusu % 35'e kadar inmiştir. Rus knezliği döneminden bugüne kadar Tatarlar, Rusların yer aldığı savaşlara (I. II. Dünya, Afganistan) fiilen katılmaya zorlanmış ve daima ön planda savaşmışlardır. Ruslar, Tatarların askerlik yeteneğini planlı bir şekilde kullanmış ve 1917 ihtilalinden sonraki ayaklanma girişimlerinide Tatar birlikleriyle bastırmışlardır.
Ayrıca Tatarların, Bulgar Devleti döneminden gelen ticarî yetenekleri, bulundukları yerleri ticarî merkezler haline dönüştürmüştür. Eski Kazan ve Bulgar şehirleri bugün bile ticarî canlılığını korumaktadır. Rusya'nın önde gelen Moskova, Leningrad ve Kiev gibi şehirlerinden sonra Kazan şehri önemli bir ticaret merkezidir. Rus (B.D.T) Federasyonu içinde gerek sanayi gerekse yer altı zenginliği ile Tataristan, Türk Dünyası içinde en önemli ilim ve ticaret merkezlerinden biri olmaya adaydır.
BİBLİYOGRAFYA
- Alekseev, P. V., Oçerki Proishojdeniya Tyurkskih Narodov Vostoçnoy Evropı v Svete Knoniologii/Voprosı Etnogeneza Tyurkoyazıçnıh Narodov Srednogo Povaljya, Kazan, 1971.
- Alişev, S., "Altın Ordu ve Kazan Hanlığının Halkı" Miras, 8/21, Kazan, 1993.
- Atlasi, H., Sibir Tarihi, Süyün Bike, Kazan Hanlığı, Kazan, 1993.
- Danzan, L., Altan Tobçi, Moskova, 1973.
- D' Ohsson M., Moğol Tarihi (Mütercimi: M. Rahmi), İstanbul, 1340, 1342.
- Eremeev, E. D., K. Semantike Tyurskoy Etnonimii, Moskova, 1970.
- Fahreddinev, R., Bulgar ve Kazan Türkleri, Kazan, 1993.
- Fahreddinov, R., Tatar Oğlu Tatarım, Çallı, 1993.
- Fahreddinov, R., Altın Ordu ve Tatarlar, Çallı, 1993.
- Gabeşinen, H., Mufassal Tarih-i Kavmi Türki, Ufa, 1909.
- Garipov, M. T., Mahmud Kaşgari i Kıpçakskie Yazıki Uralo-Povaljya /Sov. Tyurkologiya, 1972, No: 1.
- Gıymadi, H., "Orta İdil Boyu Halklarının Tatar-Moğol Boyun-duruğuna Karşı Mücadelesi Tarihinden" Sovyet Edebiyatı, Tataristan Sovyet Yazarları Millî Organı, Ocak, No: 1, Kazan, 1943.
- Halikov A. H., Biz Kimiz Tatar Mı Bulgar Mı ? Kazan, 1992.
- Hekimjanov, F., Sledi Dialektov v Yazıkah Pamyatnikov Voljskoy Bulgarii/Sov. Tyurkologiya, 1972, No: 4.
- İbn Batuta, Deşt-i Kıpçak Seyahati, Orenburg, 1917.
- Kalkan, M., Orta Asya Türk Devletlerinde Ordu ve Savaş Stratejileri, İzmir, 1995.
- Kerimullin, İ, E., Tatarlar, Kazan, 1991.
- Kıçanov, İ. E., Jizn Temuçjina,Dumavşego Pokorit Mir, Moskova, 1973.
- Kurat, A. N., IV-XVIII. Yüzyıllarda Karadenizin Kuzeyindeki Türk Kavimleri ve Devletleri, Ankara, 1972.
- Men-Da Bey-lu., Polnoe Opisanie Mongolo-Tatar, Moskova, 1976.
- Mercani, Ş., Mustafa Al-Ahbar Fi Ahvali Kazan ve Bulgar, Kazan, 1989.
- Ögel, B., "Tatar" İslâm Ansiklopedisi, C. XII, İstanbul, 1974.
- Simirnov, P, A., Voljskie Bulgarı, Moskova, 1951.
- Suharev, A. A., Kazanskie Tatarı, S. Petersburg, 1904.
- Togan, A. Z. V., Kısaca Türk-Tatar Tarihi, Kazan, 1992.
- Znamenskiy, P., Kazanskie Tatarı, Kazan, 1910.
KAYNAKÇA
[1] A.A. Suharev, Kazanskie Tatarı, S. Petersburg, 1904, s. 22-23.
[2] D.E. Eremeev, K. Semantika Tyurskoy Etnonimii, Moskova, 1970, s. 134, 135.
[3] E. Kerimullin, Tatarlar, Kazan, 1991, s. 18.
[4] A.A. Halikov, Kto Mı Bulgar İli Tatarı, (Biz Kimiz Bulgar mı Tatar mı?) Kazan, 1992, s. 24.
[5] A.A. Halikov, a.g.e., s. 26.
[6] E. Kerimiullin, a.g.e., s.17.
[7] Halikov, a.g.e., s. 24.
[8] H. Gabeşinen, Mufassal Tarih-i Kavmi Türki, Ufa, 1909, s. 242.
[9] R. Fahreddinov, Tatar Oğlu Tatarım, Çallı, 1993, s. 7.
[10] R. Fahreddinov, Altın Orda ve Tatarlar, Çallı, 1993, s. 7.
[11] S. Alişev, "Altın Orda ve Kazan Hanlığının Halkı" Miras, 8/21, Kazan, 1993, s. 55.
[12] A. Z. V. Togan, Kısaca Türk - Tatar Tarihi, Kazan, 1992, s. 130.
[13] Men-Da Bey-lu, Polnoe Opisanie Mongolo-Tatar, Moskova, 1976, s. 136; E.İ, Kıçanov, Jizn Temuç jina Dumavşego Pokorit Mir, Moskova, 1973, s. 62.
[14] B. Ögel, "Tatar" İslam Ansiklopedisi, C. XII, İstanbul, 1974, s. 32.
[15] M. Kalkan, Orta Asya Türk Devletlerinde Ordu ve Savaş Stratejileri, İzmir, 1995, s. XI
[16] A. N. Kurat, IV-XVIII. Yüzyıllarda Karadeniz'in Kuzeyindeki Türk Kavimleri ve Devletleri, Ankara, 1972, s. 119.
[17] M. D'Ohsson, Moğol, Tarihi (Mütercimi: M. Rahmi) İstanbul, 1340, s. 45; L. Danzan, Altan Tobçi, Moskova, 1973, s. 133.
[18] B. Ögel, a.g.e., s. 51
[19] R. Fahreddinev, Bulgar ve Kazan Türkleri, Kazan, 1993, s. 123; A.P. Simirnov, Voljskie Bulgarı, Moskova, 1951, s. 7; P. Znamensky, Kazanskie Tatarı, Kazan, 1910, s. 36.
[20] Ş. Mercani, Mustafad Al-Ahbar Fi Ahval Kazan ve Bulgar, Kazan, 1989, s. 53-122; H. Atlasi, Sibir Tarihi, Süyün Bike, Kazan Hanlığı, Kazan, 1993, s. 186; İbni Batuta, Deşt-i Kıpçak Seyahati, Orenburg, 1917 s. 20.
[21] F. Hekimjanov. Sledi Dialektov u Yazıkah. Pamyatnikov Voljskoy Bulgarii/Sovyet Tyurkologiya, 1972, No: 4; T.M. Garipov, Mahmut Kaşgari-i Kıpçakskie Yazıki Uralo-Povoljya/Sovyet Tyurkologiya, 1972, No: 1, s. 41.
[22] V. P. Alekseev, Oçerki Proishojdeniya Tyurkskih Narodov Vostoçnoy Evropı v Svete Kraniologii/Voprosı Etnogeneza Tyurkoyazıçnıh Narodov Srednogo Povolja, Kazan, 1971, s. 248.
[23] H. Gıymadi "Orta İdil Boyu Halklarının Tatar-Moğol Boyunduruğuna Karşı Mücadelesi Tarihinden" S.E.T.S.Y.M.O. Ocak, No: 1, Kazan, 1943, s. 74, 75.
[24] Fahreddinov, a.g.e., s. 11
[25] Halikov, a.g.e., s. 23,24.
Mustafa Kalkan
Kazan Devlet Pedegoji Üniversitesi, Tarih-Coğrafya Fakültesi Araştırma Görevlisi, Tataristan
.jpg)
Blogger templates made by
AllBlogTools.com
Back to TOP